Извештај на Репортери без граници за слободата на медиумите во светот
Во најновиот извештај на Репортери без граници за светскиот индекс на слободата на медиумите, Србија е единствената земја од Западен Балкан чија позиција се влошила во 2023 година - рангирана е на 91 место од 180 земји. Во извештајот се наведува дека провладините медиуми во Србија шират руска пропаганда - најголем пад во регионот на Балканот, за 12 поени.
Албанија е на 96. место, а потоа следат Босна и Херцеговина (64), Косово (56), Црна Гора (39) и Северна Македонија (38). Хрватска е 42-ра по редослед на листата.
„Позицијата на БиХ на листата е подобра само затоа што опаѓа рејтингот на другите земји, но и нејзиниот индекс паѓа, како што е случајот со Србија“, изјави за Глас Америка Павол Салај, претставник на организацијата „Репортери без граници“.
Според него, разликите меѓу земјите од Западен Балкан се зголемуваат.
„Од една страна, Северна Македонија, Црна Гора и Косово покажуваат реален потенцијал за промени. Тие напредуваа за 19, 24 и пет позиции, соодветно. Но, дури и во тие земји, медиумските слободи се загрозени поради структурни проблеми“, објаснува Салај, кој , спротивно како пример ги наведува Србија, БиХ и Албанија.
„Сите шест земји од Западен Балкан мора да воведат системски промени кои треба да бидат инспирирани од европската практика“, вели Салај.
Севкупно, нордиските земји се најдобро рангирани во извештајот, додека азиските земји се најлошо рангирани.
Според извештајот за Светскиот индекс на слободата на медиумите, кој ја оценува средината во која работат новинарите во 180 земји и територии, а кој е објавен на Денот на слободата на медиумите, состојбата е „многу лоша“ во 31 земја, „лоша“ во 42. , и „проблематична“ во 55 , и „добро“ или „прилично добро“ во 52 земји. Со други зборови, средината во која работат новинарите е лоша за седум од 10 земји, а задоволителна за една од три земји, според извештајот на Репортери без граници.
Во овогодинешниот извештај се наведува дека новинарството во 2023 година е загрозено од индустријата за лажни содржини и дека лажните содржини имаат силно влијание врз медиумите. Во дури 118 земји, испитаниците изјавиле дека политичките актери се систематски вклучени во масовни дезинформации или пропагандни кампањи. Големиот развој на вештачката интелигенција предизвикува проблеми и во медиумскиот свет.